Oküler Onkoloji, göz tümörlerinin tanısı ve tedavisiyle ilgilenen bir alt bilim dalıdır. Göz tümörlerinin her türüyle ilgilenir ve uzmanlık gerektirir. Bu alan, oftalmoloji alanındaki uzmanlık eğitiminden sonra ek iki yıl eğitim gerektirir.

Dünya genelinde, oftalmolojiye bir alt dal olarak gelişen Oküler Onkoloji, göz tümörleriyle ilgili olduğu kadar, radyasyon onkolojisi, patoloji, radyoloji, tıbbi onkoloji ve genetik gibi çeşitli tıbbi disiplinlerle de yakından ilişkilidir. Bu nedenle, multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Oküler onkolojik değerlendirme, oftalmolojinin sistemik tıpla en sıkı ilişkili olduğu bir alandır.

Göz içi tümörlerin oluşumu genetik yatkınlık, aşırı UV ışığına maruz kalma, yaşlanma ve diğer göz hastalıkları gibi birçok faktöre bağlı olabilir.

Radyoaktif Plak Tedavisi

Göz içindeki tümör, uygun boyutta, belirli bir bölgede yerleşmiş ve kalınlığı 1 cm'den az olduğunda, tabanı da belirli bir büyüklükten küçükse, göz duvarına radyoaktif altın plak tedavisi önerilir.

Radyoaktif plaklarda kullanılan izotoplar arasında kobalt 60, İyot 125 ve Rutenyum 106 bulunmaktadır. Göz için en uygun olan İyot-125'tir. Bu nedenle, ameliyat sırasında İyot-125 izotoplu plaklar kullanılır. Ameliyat öncesi, tümör boyutları bilgisayar ortamına aktarılır ve radyoterapi dozu brakiterapi fizik uzmanı tarafından hesaplanır ve buna göre plak siparişi verilir.

Ameliyat genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilir. Operasyon sırasında tümörün konumu belirlenir ve radyoaktif plak, tümör bölgesinin üzerine sklera adı verilen göz zarına dikilir. Plak tedavisinin yanı sıra, operasyon sırasında veya sonrasında termoterapi veya kriyoterapi gibi ek tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Plak, verilmesi gereken doza göre ayarlandıktan sonra genellikle 4-7 gün sonra tekrar alınır. Ameliyat sonrası, hastalar belirli aralıklarla kontrol edilir.

Operasyondan hemen sonra, tümörde geçici bir büyüme ve retina dekolmanında artış gözlemlenebilir. Ancak çoğu durumda, plak konulduktan 3-6 ay sonra tümörde bir küçülme gözlenir.

Tedaviye bağlı olası komplikasyonlar arasında anesteziye bağlı sorunlar, enfeksiyon, katarakt oluşumu, radyasyona bağlı retina ve optik sinir hasarı, merkezi retina arteri tıkanıklığı, göz içi kanama, glokom (göz tansiyonunda yükselme), sklerada erime, çift görme, şaşılık, keratit (kornea iltihabı), göz kuruluğu ve üveit (göz içi reaksiyon) gibi durumlar bulunmaktadır.

Ulvea Melanomu

Belirtiler ve Tanı

Koroid melanomu erken aşamalarda ışık çakması, sinek uçuşması, cisimlerin kırık ve eğri görünmesi, görme azalması, görme alanında kayıp gibi belirtiler gösterebilir. İrisi tutan tümörlerde ise göz renginde değişiklik, göz bebeğinde şekil değişikliği ve göz içinde kendiliğinden kanama gibi bulgular ortaya çıkabilir.

Tanı, klinik göz muayenesi, ultrasonografi, göz dibi anjiyografisi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme gibi radyolojik tetkiklerle konulur. Metastazların incelenmesi için akciğer filmi, karaciğer fonksiyon testleri ve batın ultrasonografisi de yapılabilir.

Tedavi Seçenekleri

Küçük boyutlu tümörlerde laser tedavisi, kriyoterapi (dondurarak tedavi), termoterapi (ısı tedavisi) veya cerrahi çıkarım uygulanabilir. Orta boyutlu tümörlerde ve görme şansı olan gözlerde radyoaktif plak ve proton ışın tedavisi tercih edilebilir. Büyük tümörlerde ise proton ışın tedavisi uygulanabilir, ancak Cyberknife tedavisi üzerinde henüz yeterli veri bulunmamaktadır.

Radyoaktif Plak Tedavisi

Yüksekliği 12 mm'den az ve taban çapı 18 mm'den küçük olan tümörlerde radyoaktif plak tedavisi, tüm dünyada kabul görmüş altın standart tedavi yöntemidir.

Retinoblastom

Retinoblastom, çocukluk çağının en yaygın ve kötü huylu göz içi tümörüdür. En sık 1-3 yaş arasında görülür ve tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Genetik geçiş gösteren bir türdür ve tek veya çift taraflı olabilir. Belirtiler arasında lökokori (beyaz yansıma), şaşılık ve rutin göz muayenesinde tespit edilir.

Tedavi

Retinoblastomun tedavisi, tümörlerin evrelendirilmesi ve ilk tedavi seçiminin belirlenmesini gerektirir. Kemoterapi, tümörleri küçültmek için temel tedavi yöntemidir. Ayrıca kriyoterapi, termoterapi ve radyoaktif plak gibi lokal tedaviler de kullanılır. Bu tedaviler gözü ve görmeyi korumayı hedeflerken, tümörleri yok etmeyi amaçlar. Radyoaktif plak tedavisi, uygun olan durumlarda gözü korumak için bir seçenektir.

Sonuç olarak, retinoblastom tedavisi karmaşık bir süreçtir ve her hasta için özelleştirilmiş bir yaklaşım gerektirir. Uygun tedavi seçenekleri ve takip önemlidir.

Oküler Onkoloji (Göz Tümörü)